We delen, in al onze naïviteit, wat af online. Ondertussen komen er steeds meer bedrijven bij die daar gretig gebruik/misbruik van maken: ik noem ze datawolven. Soms hebben ze schaapskleren aan en lijkt het allemaal prachtig en nobel, maar uiteindelijk erop uit om geld te verdienen met onze data. Wat zijn daar de risico’s van? Wat doet Europa ertegen?
We vinden het de normaalste zaak van de wereld: online foto’s van jezelf delen. Of dat nou foto’s van een bezoek aan vrienden is, vanaf je vakantieadres of een selfie omdat je haar vandaag fantastisch goed gelukt is. Je deelt die foto’s op social media, zodat al jouw vrienden en volgers je een like kunnen geven of reactie dat je haar inderdaad erg goed zit vandaag.
Ondertussen gaan technologische ontwikkelingen door en kunnen die foto’s wel eens op meer plekken terechtkomen dan je bij het plaatsen bedacht had. Het bedrijf Clearview AI heeft software ontwikkeld waarmee ze tot nu toe 3 miljard openbaar geplaatste foto’s van internet en met name socialmediakanalen hebben binnengehaald: een datawolf. Dikke kans dat jouw selfie daar ook bij zit. De vraag is: is dat erg?
Nobel bedrijf?
Op het eerste gezicht lijkt Clearview de beste intenties te hebben door het gebruik van hun database exclusief te verkopen aan een groot aantal politieorganisaties in de Verenigde Staten en Canada. Zo zou de database geholpen hebben bij het opsporen van slachtoffers van kindermisbruik en het oppakken van een terrorist. Dat klinkt als een nobel bedrijf! Op hun website lees je dat
‘Clearview helps to exonerate the innocent, identify victims of child sexual abuse and other crimes, and avoid eyewitness lineups that are prone to human error’.
Wie controleert?
Ondanks die goede intenties, wie controleert dit bedrijf dat met deze database veel macht in handen heeft? Dat hun software geen fouten maakt en daardoor onschuldigen de dupe worden? Dat ze die data niet stiekem ook doorverkopen aan commerciële partijen (Cambridge Analytica leek ook nobele motieven te hebben)? Dat ze hun data niet laten inzetten voor surveilleren in de publieke ruimte? Dat ze hun veiligheid goed op orde hebben zodat hackers niet bij de foto’s kunnen? Nou, niemand. Ik krijg hier Black Mirror-bibbers van!
In strijd met gebruiksvoorwaarden
Clearview zegt dat het hun recht is om openbare informatie van internet af te halen. Maar het blijkt in strijd met de gebruiksvoorwaarden van veel internetbedrijven, zoals Google, Twitter, LinkedIn en Facebook. Ze hebben het bedrijf dan ook via een (dwang)brief gevraagd om het verzamelen van foto’s te stoppen. De vraag is nu wat de volgende stap is van deze bedrijven doen als Clearview er niet mee stopt, waar het naar uitziet. Slepen ze Clearview voor de rechter? Zo ja, dan denkt de CEO van Clearview het recht aan zijn kant te hebben.
Het recht op vergetelheid?
Eenmaal geposte en bij Clearview verzamelde foto’s verdwijnen niet uit het systeem als jij je foto van je profiel verwijdert. Het bedrijf zegt nu te werken aan een tool waarmee je een verzoek kunt indienen om jouw foto te laten verwijderen. Ja, ja. Je privacy is van geen belang voor dit bedrijf en dat is niet cool.
Ook Europese landen hebben interesse
Nobel gedrag van een bedrijf gaat vaak maar tot zover; uiteindelijk moet er natuurlijk ook geld verdiend worden. Er lijken aanwijzingen te zijn dat Clearview ook contacten heeft met landen als de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar en Singapore. Nou niet per se landen die privacy van burgers hoog in het vaandel hebben. Ook Nederland komt in het lijstje landen voor waar het bedrijf contact mee heeft. En dat terwijl we in Europa toch relatief strenge privacywetgeving hebben met de GDPR. Hoe kan dit?
Europa vecht terug, maar langzaam
Doet Europa niks tegen dit soort praktijken? Jawel, maar dat gaat natuurlijk niet in een moordend tempo. Er schijnt een document in de maak te zijn waarin de Europese Commissie gezichtsherkenning in de publieke ruimte voor de komende drie tot vijf jaar verbiedt, zodat er ondertussen een goede methodiek kan worden ontwikkeld om de impact van deze technologie in te schatten en mogelijke risicomaatregelen genomen kunnen worden. Heel mooi, maar ondertussen maken al veel landen gebruik van gezichtsherkenning en loopt Europa dus achter de feiten aan.
Update 12-2: helaas heeft de EC het idee van het verbieden van gezichtsherkenning alweer laten varen. Zonde!
Ondertussen kan het voor jou geen kwaad om goed te bedenken wat je deelt online. Voor je het weet gaan datawolven ermee aan de haal!
Trackbacks/Pingbacks