Bedrijven die inspelen op de deeleconomie pakken het slim aan. Ze combineren deze langzaam opkomende trend met de technische mogelijkheden om een makelaarsfunctie te creëren in de vorm van een online platform. Tel uit je winst: je bouwt een mooi platform en je int een klein bedrag voor elk verhuur. En wij, de consumenten? Delen van je spullen kun je doen om nobele motieven, maar ook gewoon voor een extra zakcentje.
We lenen álles!
Vooral jongere generaties vinden materieel bezit steeds minder interessant en kiezen steeds vaker voor lenen van andere mensen in plaats van kopen van bedrijven. Natuurlijk lenen we al van oudsher boeken van de bibliotheek (om lekker te bingen) en ook een auto of scooter huren tijdens je vakantie is al vele jaren gemeengoed. Vakantiehuisjes gaan ook al langer mee maar Airbnb voor ieders ongebruikte zolderkamer is er pas sinds 2008. Maar relatief nieuw is het lenen van kleding, fietsen, auto’s en allerlei spullen die je maar één keer in zoveel tijd nodig hebt, zoals een hogedrukreiniger of een partytent. Het is ook nog nooit zo gemakkelijk om iets te lenen of uit te lenen.
Online platformen maken het ons gemakkelijk
Hoe pak je dat nou aan, als je iets wil lenen of iets uit te lenen hebt? Op die behoefte zijn online platformen ingesprongen. Denk aan bedrijven als Swapfiets, Snappcar, Peerby. Je meldt je er aan, en wat je wil lenen of uitlenen, heb je doorgaans met een paar klikken geregeld. Zelf heb ik al enige tijd ervaring met Peerby en onlangs ben ik gestart met het aanbieden van mijn auto via Snappcar. Voor die laatste waren trouwens nog wel meer dan een paar klikken nodig, maar daarover later meer.
Essentieel: gedeelde mindset en vertrouwen
In het algemeen geldt voor dit soort deelplatformen dat ze staan of vallen met twee elementen: een gedeelde mindset en vertrouwen. Als een platform te snel wil groeien, dan gaat het mis want het kost tijd om aan beide te werken. Het platform en haar gebruikers moeten vanuit een gezamenlijk uitgangspunt werken (bijvoorbeeld ‘wij vinden het fijn om te delen en daarmee een extraatje te verdienen’). Vertrouwen komt te voet en gaat te paard dus het is essentieel om ook daar zorgvuldig mee om te gaan. Denk aan: garanties inbouwen, zorgen voor beveiliging van gegevens, alles afdekken en de gebruikers van het platform checken op betrouwbaarheid. En natuurlijk: ons als gebruikers centraal stellen. Dat gaat niet altijd goed, blijkt uit het verhaal van een Swapfietser die dit jaar weer een eigen fiets heeft gekocht.
Belangeloos delen of geld verdienen?
Ik probeer steeds duurzamere keuzes te maken in mijn leven. Peerby heb ik al jaren als app op mijn telefoon. Ik leende eens een hogedrukreiniger en leende zelf een rugtas en campingtafel uit. Er gingen via Peerby geen bedragen over tafel. Tot een jaar of wat geleden toen je ineens ook geld kon verdienen aan het uitlenen van je spullen. Daarmee ging er voor mij een beetje van de charme af. Die rugzak ligt daar maar en als ik iemand daar nou blij mee maak, hoef ik daar toch geen geld voor? Een bedankje is meer dan genoeg! Het World Economic Forum constateert dat dit meer gebeurt in de deeleconomie:
The focus has shifted towards convenience, price and transactional efficiency: “community” as commodity.
Bron: WorldEconomic Forum
Maar goed, als je wil, kun je nog steeds lenen en uitlenen zonder transacties.
Case: ik deel mijn auto!
Ik zei al dat ik gestart ben met het uitlenen van mijn auto, via Snappcar. Met de gedachte dat het kan helpen bij het verminderen van het aantal auto’s op deze wereld. Mijn auto is nu acht jaar oud en heeft me een lieve duit gekost bij de aanschaf. Hij kost me in feite elke dag geld, of ik ‘m nu gebruik of niet (en ik gebruik ‘m eigenlijk erg weinig). Daarom vind ik het in dit geval wel fair om een bedrag te ontvangen voor het gebruik. Maar hoe vind ik betrouwbare, nette mensen die mijn auto wel willen gebruiken tegen een kleine vergoeding? Ik kwam uit bij Snappcar.
De kleine lettertjes lezen
Aanmelden bij Snappcar is zo gebeurd, maar voordat je daadwerkelijk aan de slag kan als verhuurder, moet je nog heel wat administratieve handelingen plegen. Zoals een kopie rijbewijs uploaden en geld storten. Vervolgens maak je je profiel in orde, bedenk je wat je wel en niet wil toestaan in je auto (bijvoorbeeld roken, kinderen of buitenlandbezoek) en upload je foto’s van je auto en de huidige schade. En dan is het wachten op je eerste verhuurder. Die liet na twee weken van zich horen en wilde zijn vrouw met mijn auto laten rijden. Ik kreeg dus gelijk te maken met een bijzonder geval waardoor ik me moest verdiepen in alle voorwaarden en regels van Snappcar – en dat zijn er behoorlijk wat. Dat schept vertrouwen, maar is ook uitzoekwerk en geeft toch onzekerheid. Want je weet ook dat zo’n bedrijf zich zo goed mogelijk indekt en jij in principe de sjaak bent als er iets misgaat. Dus nauwgezet aan de spelregels houden, kan ik je aanraden.
De kop is eraf
Vervolgens heb ik een afspraak voor sleuteloverdracht gemaakt. Dat komt er bij autodelen ook nog bij, van die praktische regeldingen. Bij die overdracht moet je in de app vervolgens de kilometerstand en het rijbewijsnummer van de verhuurder invoeren (‘inchecken’) en dan kan het verhuurfeest beginnen. De auto was door Snappcar verzekerd gedurende de huurperiode. De vrouw die mijn auto huurde, zag mijn zenuwen over mijn eerste verhuur en beloofde me zuinig met mijn auto om te gaan en mij een berichtje te sturen als hij weer veilig op zijn plek stond. Heel fijn! En het was superaardige vrouw, dat hielp ook. Uiteindelijk ging alles helemaal goed, ik kreeg van Snappcar wat geld op mijn rekening. De kop is er nu af. De volgende verhuur is vast minder spannend.
Bijdragen aan duurzame levensstijl
Alles heeft voor- en nadelen, ook deze nieuwe deeleconomie, geholpen door internettechnologie. Steeds meer mensen kiezen voor een duurzame levensstijl. Daar past de keuze om spullen te lenen en uit te lenen perfect bij in plaats van alles maar te kopen. Verder is er ook een financieel voordeel voor zowel de lener (het is goedkoper dan zelf iets te kopen) en de uitlener (een extra zakcentje terwijl het item al in je bezit is).
Nog te weinig controle en veel geregel
Nadelen zijn dat het nog een beetje het wilde westen is; de overheid heeft geen bemoeienis met initiatiefnemers, tot het moment dat ze wel moet. Zoals in het geval van Airbnb dat uit de hand dreigde te lopen in bijvoorbeeld Amsterdam. Ik merkte zelf dat ik de vertrouwenskwestie heel belangrijk vind en dit is nu pas een klein beetje gegroeid. Je moet je buren vertrouwen die jouw auto lenen (gaan ze geen overval plegen met jouw auto?), je moet de bemiddelaar vertrouwen dat ‘ie de afspraken nakomt (krijg ik schade vergoed?) en goed en veilig met jouw gegevens omgaat. En daarbij is het ook nog best een geregel, bijvoorbeeld om met de lener af te spreken voor ophalen en brengen.
Al met al blijf ik doorgaan met uitlenen van mijn auto via Snappcar en ik zal ook weer eens wat vaker in de Peerby-app kijken of ik iemand ergens mee kan helpen. Samen maken we de wereld een stukje mooier!